Ég er pistlahöfundur í norrænum blöðum hér er pistill sem birtist nýlega í Noregi:
Íslendingar fengu
tækifæri til að kjósa um framtíðina 20. okt. síðastliðinn, tækifæri sem margar
þjóðir öfunduðu okkur af. Fréttin um kosningarnar fór víða, og niðurstaðan ekki
síður; að á Íslandi væri samfélag þar sem lýðræði virkar í alvöru en er ekki
kæft eða skrumskælt af þingmönnum og hagsmunaöflum.
Margir erlendir fjölmiðlar
sendu fréttamenn til Íslands til þess að fjalla um byltinguna sem íslenska
þjóðin framkallaði 2009 með því að stilla sér upp fyrir framan Alþingishúsið og
hrekja sitjandi ríkisstjórn frá völdum og reka þá stjórnendur Seðlabankans sem
höfðu gert hann gjaldþrota. Hún valdi síðan 25 einstaklinga úr 530 frambjóðendum
til þess að mynda Stjórnlagaráð og skrifa nýja stjórnarskrá, setja
stjórnmálamönnum nýjar leikreglur.
Eftir byltinguna fannst
mörgum útilokað að þingmenn myndu halda áfram á sömu braut, að í alvöru að það
væri búið að fletta svo rækilega ofan af spillingu, dugleysi og svikum að ekki
yrði aftur snúið. Sú von vaknaði að stjórnmálamenn myndu taka vilja þjóðarinnar
alvarlega, ekki síst eftir að Rannsóknarskýrslan birti sín járnbundnu rök um
þann fáránleika sem leitt hafði íslenska þjóð fram af björgunum.
Þar hrundi allt, ekki
bara efnahagskerfið heldur hugmyndakerfið líka. Við blasti spillingin,
misskiptingin, lygarnar og vanhæfnin. Það er Ríkið
sem á að tryggja stöðu almennings, en það brást og lagði til hliðar samkennd og
jöfnuð. Markaðshyggjan og græðgin réð för. Við urðum að huga að
grunnstoðum samfélagsins, hugsa allt upp á nýtt.
Hrunið var
staðfesting á því að innri hugsun íslensks samfélags var verulega ábótavant.
Þess vegna þurfti nýja stjórnarskrá. Árið 2010 var kallaður saman þjóðfundur með því
að velja með slembiúrtaki 1000 einstaklinga úr þjóðskrá, þar kom fram ákall um nýja
stjórnarskrá þar sem hið endanlega vald væri í reynd og í
verki hjá þjóðinni. Hávært ákall um skilvirkara og fjölbreyttara
lýðræði. Úr niðurstöðu þjóðfundar vann Stjórnlagaráð tillögur sínar um nýja
stjórnarskrá.
Í
þjóðaratkvæðagreiðslu 20. okt. samþykktu 67 % kjósenda að Alþingi skyldi fara
eftir tillögum stjórnlaganefndar um nýja stjórnarskrá. 82% vildu að
náttúruauðlindir væru í eigu þjóðarinnar, 77% vildu auka persónukjör til
Alþingis, 71% vildu auka beint lýðræði. Allt eru þetta ákvæði í tillögum að
nýrri stjórnarskrá. En þessi niðurstaða var andstæð þeim sérhagsmunum sem hluti
alþingismanna ver. Þeirra túlkun var að þeir sem ekki mættu á kjörstað hefðu
sagt nei, og bjuggu með því til allt aðra niðurstöðu. Á Íslandi er flokksveldi
ekki lýðveldi.
Í öllum lýðræðisríkjum
lúta stjórnmálamenn án nokkurra skilyrða niðurstöðum þjóðaratkvæðagreiðslna.
Þar gildir hið eina að öllum sé tryggður aðgangur að kjörklefa til þess að nýta
sér vald sitt. Annað er grímulaus tilraun til valdaráns. Lýðræðið skrumskælt
með því gera að engu niðurstöðu mikils meirihluta þeirra kjósenda sem mæta á
kjörstað.
Vald þjóðarinnar er
stjórnarskrárvarið og það er hún sem setur stjórnvöldum leikreglur. Þingmenn segja
þjóðinni að gagnslaust sé að kjósa í ráðgefandi kosningum. Valdið liggi hjá
þeim ekki þjóðinni. Hér birtist sá fáránleiki sem gjörspillt íslensk valdastétt hefur búið íslenskri þjóð.
Í þjóðaratkvæðagreiðslum
ræðst niðurstaðan ætíð af vilja meirihluta þeirra kjósenda sem mæta á kjörstað
og taka þátt í leynilegri atkvæðagreiðslu. Vald sem ekki er sprottið frá
þjóðinni verður aldrei annað en ofbeldi sem beint er gegn henni. Vilji
þjóðarinnar er vilji samfélagsheildarinnar og sá vilji fer saman við
almannahagsmuni.
Stjórnvald sem vill
kallast réttmætt verður hverju sinni að lúta
skilyrðislaust niðurstöðum í þjóðaratkvæðagreiðslum. Í
þjóðaratkvæðagreiðslum eru mál sett í dóm allra kjósenda, þar sem æðsta valdið
liggur. Þar er málið lagt undir alla þjóðina og úrslitin eru í höndum
meirihluta þeirra sem mæta á kjörstað. Þeir sem ekki mæta eru að fela öðrum að
greiða atkvæði fyrir sig. Engum hefur hingað til komið til hugar að taka sér
það vald að túlka hvernig flokka eigi ógreidd atkvæði.
Nú eru 15 mánuðir
liðnir síðan Stjórnlagaráð skila sínu frumvarpi um nýja Stjórnarskrá. Allir,
ekki síst sitjandi stjórnmálamenn, hafa haft tækifæri til þess að koma fram með
athugsemdir. En það blasir við öllum að þeir stjórnmálaflokkar sem hafa verið
hvað lengst við völd á Íslandi hafa barist á öllum stigum gegn endurnýjun Stjórnarkrárinnar.
Í dag 15 mánuðum síðar
birtast þeir íslenskum almenning í fréttatímum sjónvarpstöðvanna kvarta undan
því að þeir hafi ekki fengið nægan tíma til þess að gera athugasemdir. Engar málefnalegar athugasemdir einungis upphrópanir
að engu megi breyta, því það geti orðið til þess að þeir missi þau tök sem þeir
hafa á íslensku samfélagi. Það sé hættulegt.
Það sé hættulegt að þjóðin fái að
segja sitt álit í þjóðaratkvæðagreiðslum. Það sé valdránrán þjóðar frá þeim sem hafi tekist
að draga til sín öll völd og auð þjóðarinnar. Íslenskt þjóð sé að gera tilraun til valdaráns hjá
sitjandi valdastétt.
Engin ummæli:
Skrifa ummæli