Varsla sérhagsmuna á kostnað launamanna

Ég hef verið fastur pistlahöfundur í norsku blaði, og þessi pistill var birtur nú um helgina.

Það voru tveir stjórnmálaflokkar, sem höfðu verið í stjórnarandstöðu í tvö kjörtímabil, sem unnu stórsigur í síðustu alþingiskosningum á Íslandi fyrir ári síðan.

Þeir fóru mikinn í kosningabaráttunni og lofuðu miklu á báða bóga, m.a. að lækka skuldir heimilanna um 20% með fjármunum sem þeir sögðust geta auðveldlega náð úr sjóðum erlendra hrægammafjárfesta, ásamt loforði um að afnema verðtryggingu.

Margir urðu til þess að benda á að þetta væri hvort tveggja óframkvæmanlegt nema þá með  alvarlegum efnahagslegar afleiðingum. Þrátt fyrir að hafa verið við völd í eitt ár hefur hin nýju ríkisstjórn enn ekki staðið við loforð sín.

Annað áberandi kosningaloforð var að ef þeir næðu kjöri myndu þeir standa fyrir þjóðaratkvæðagreiðslu um hvort ljúka ætti samningaviðræðum við ESB svo að hægt væri að bera samningsdrögin undir þjóðina og hún tekið afstöðu á grunni samningsdraga.

Í andstöðu við þetta loforð lagði ríkisstjórnin fram fyrir tveim vikum frumvarp fyrir Alþingi þar sem ákveðið er að slíta umsvifalaust öllum viðræðum og samstarfi við Evrópusambandið.

Í skoðanakönnun kom fram að 82% þjóðarinnar var algjörlega ósátt við þessa ákvörðun og liðlega 20% kjósenda hefur á örskömmum tíma undirritað áskorun um að ríkisstjórnin standi við kosningaloforð sín og fjölmennir mótmælafundir eru haldnir fyrir framan Alþingishúsið. Samfara þessu hefur fylgi stjórnarflokkanna tveggja hrunið nánast um helming.

Ríkisstjórnin hefur frá upphafi framfylgt harðri andstöðu við inngöngu í Evrópusambandið, sem er rekin áfram af sérhagsmunum þá helst sjávarútvegs. Atvinnuvegur sem gerir reyndar nánast allur upp í evrum EES svæðið er hans særsta viðskiptasvæði, en sjávarútvegsfyrirtækin greiða laun og þjónustu í krónum og græðir á því árlega milljarða króna.

Fyrir utan Evrópusambandsóþolið og krónuástina virðist utanríkisstefna ríkisstjórnarinnar  snúast um að þróa einhverskonar óskilgreint Norðurslóðasamband með aðkomu Kínverja og Rússa. Þetta er stefna sem forseti landsins hefur mótað að mestu leyti með sjálfteknum völdum sínum.

Til viðbótar hefur forsætisráðherra boðað harða afstöðu gegn vondum kröfuhöfum, sem að auki stuðar vitanlega alþjóðlega fjármálakerfið. Þar búa nefnilega liðlega 7 milljarðar manna umfram þá sem búa á Íslandi.

Ef sjálfstæði Íslands á að ganga upp, ætti öllum að vera ljóst að við þurfum að vera í samskiptum við umheiminn og t.d. fara 80% af viðskiptum Íslands við ESB svæðið.

Undanfarnar vikur hafa farið fram árangurslausar tilraunir til þess að ná samningum um veiðar á makríl. Samninganefnd Íslands rauk út af samningafundi og fór heim. Tveim dögum síðar náðust samningar milli ESB, Færeyinga og Norðmanna, sem endurspeglar að afstaða Íslands hafi líklega verið þröskuldurinn.

Þessa harða afstaða hafi verið til að verja makrílhagsmuni útgerðarinnar, sem græðir ótrúlega peninga á þeim og ætlar að margfalda þann hagnað með því að veiða líka þann makríl sem hefur gert sig heimakominn í grænlenskri lögsögu. Þótt það hafi verið reynt að selja landsmönnum þá skýringu að viðræðuslit við önnur strandríki með þeirri skýringu að Norðmenn séu ógeðslega ósanngjarnir, sem þeir eru ugglaust, þá skipta Grænlandsveiðarnar örugglega meira máli.

Fyrrverandi ritstjóri stærsta dagblaðs Ísland, sem er í eigu útgerðarmanna, er virkur þátttakandi í pólitískri umræðu og harður andstæðingur ESB. Hann skrifaði í vikunni; „Skrifstofuveldið í Brussel notar ýmsar aðferðir til að láta vanþóknun sína í ljós. Nú hafa þeir ákveðið að ofveiða makríl til að hefna harma á Íslendingum! Norðmenn hafa gætt sín betur í samskiptum við afkomendur þeirra, sem vildu ekki búa í Noregi en þó hafa þeir stundum ekki geta leynt skoðun sinni á bankahruninu 2008. Nú hafa Evrópusambandið og Norðmenn sameinast í baktjaldamakki, sem svo klaufalega er staðið að fingraförin sjást alls staðar.“

Heimspekingurinn Harry Frankfurt hefur gefið út lítið kver sem heitir einfaldlega On Bullshit, eða Um bull. Í þessari bók leitast Frankfurt við að skilgreina hugtakið „bullshit“ og leitar skýringa á því hvers vegna stjórnmálin, einkennast jafnmikið af bulli og raun ber vitni.

Bullarinn þarf ekki endilega að blekkja okkur, og það þarf ekki að hafa verið ætlun hans, hvorki um staðreyndirnar sjálfar eða um það hverjar hann telur staðreyndirnar vera og lýsir ranglega hvað hann hyggst fyrir.

Georg Orwell segir á einum stað; að gangast við pólitískri ábyrgð nú á dögum þýðir því miður að maður beygir sig undir bókstafskreddur. Stjórnmálin ali á siðleysi af tilteknu tagi, það er hugleysi og óráðvendni, ekki síst óráðvendni í meðferð tungumálsins.

Heimspekingurinn Calep Thompson greinir ástandið með eftirfarandi orðum: Almennt talað þá er orðræðu stjórnmálanna ætlað að stýra skynjun fólks á aðstæðum á þann hátt sem samrýmist hagsmunum stjórnmálamannsins og flokki hans, sem þurfa ekki að vera samrýmanlegir hagsmunum áheyrenda.