Eftirlaunaósóminn

Ég hef af því nokkrar áhyggjur hvernig Valgerði komi til með að reiða af í þinginu með frumvarp sitt um eftirlaunaósómann. Mörg okkar héldu á sínum tíma að það hefði verið Davíð og Halldór sem ruddu þessu í gegnum þingið á sínum tíma og vorum undrandi þegar þeir héldu því fram að þetta kostaði ekki nema 6 millj. kr. Þekktir hagfræðingar sögðu að kosntaðurinn myndi nema nokkrum hundruðum milljónum kr. Síðar kom í ljós að það var rétt, kostnaðurinn við eftirlaunaósómann var nálægt 600 millj. kr. En því var m.a. haldið fram af sjálfstæðismönnum í kosningabaráttuni í vor að fleiri hefðu komið að þessu máli, m.a. að Össur hefði átt drjúgan þátt í málinu. Enda var frumvarpið samþykkt og þingmenn almennt virtust alls ekki vilja ræða málið. Af þessum sökum hlýtur maður að óttast að Valgerður verði alein.

Samkvæmt útreikningum hagdeildar Samtaka atvinnulífsins má leggja umframlífeyriskjör þingmanna að jöfnu við 23 - 35% mánaðarlega launauppbót. Umframlífeyriskjör ráðherra sem gegnir embætti í þrjú kjörtímabil eru ígildi 85 -102 m.kr. starfslokagreiðslu og 66 - 79% mánaðarlegrar launauppbótar. Umframlífeyriskjör forsætisráðherra sem situr í tvö kjörtímabil eru ígildi 113 m.kr. starfslokagreiðslu eða 122% launauppbótar. Þegar samið er um laun á almennum markaði er ætið tekið mið að heildarlaunakostnaði fyrirtækjanna. Þegar þingmenn fjalla aftur á móti um sín launakjör fjalla þeir ætíð einungis um lágmarkslaunataxta, þ.e.a.s. þingfararkaup um hálfa milljón kr. Í raun eru laun þingmanna helmingi hærri eða um 1 millj. kr. á mán. að jafnaði og laun ráðherra liðlega 2 millj. kr.

Það er gífurlegt ósamræmi á milli þeirra lífeyriskjara sem lögfest hafa verið hér fyrir almenning í landinu og fyrir opinbera starfsmenn í A-deild lífeyrissjóða og hins vegar þess sem Alþingi hefur lögfest fyrir sína þingmenn og ráðherra. Þar er í mörgum tilfellum um að ræða stærstu og dýrustu starfslokasamninga sem um getur hér á landi. Þetta er gríðarlega dýrt fyrir skattborgara landsins. Í fjárlögum hvers árs er veitt háum fjárhæðum til að greiða niður þessar skuldbindingar sem þar hafa hrannast upp, en það dugar það hvergi nærri til að halda í horfinu.

Þessar skuldbindingar eru á annað hundrað milljarðar króna þrátt fyrir að B-deildinni hafi verið lokað 1997, en þetta er svo enn í gangi í svokölluðum lífeyrissjóði alþingismanna og ráðherra. Það myndast engin ró og sátt um laun sem falla undir kjaradóm og kjaranefnd á meðan við lýði eru sérkjör af þessu tagi. Þingmenn í öðrum löndum hafa verið að breyta þessu má þar t.d. benda á Noreg. Nokkrir í verkalýðsforystunni hafa bent að mikið eðlilegra væri að fella þetta inn í laun þingmanna og setja lífeyrisréttindi þeirra í sama ferli og er hjá almennum borgurum. Enda eiga þingmenn vitanlega að fara fyrir öðrum frekar en að setja sjálfum sér einhver forréttindi.