Fleiri en ein skoðun í gangi

Undanfarið ár hafa mætt reglulega í spjallþættina og á blogginu margir einstaklingar með tillögur um lausnir á skuldavanda heimilanna með því að þurrka út skuldir fólks, í það minnsta allnokkurn hluta þeirra og það hafi engan kostnað í för með sér bara gufi upp. Reyndar hafa sumar af þeim stjörnum sem skotið var á loft í spjallþáttum RÚV í fyrra verið afhjúpaðar og brotlent. Mikið lifandi ósköp vildi ég óska það væri hægt að fara einhverja af þessum leiðum. Sama á örugglega við um flesta og örugglega gjörvalla verkalýðsforystuna og alla starfsmenn verkalýðsfélaganna.

Þær eru ófáar ferðirnar sem ég hef farið og rætt við hagfræðinga og aðra sérfræðinga og beðið þá um að sannfæra mig um að þetta sé framkvæmanlegt. Ég hef ítrekað verið spurður um þetta á félagsfundum og vill gjarnan beita okkur fyrir þeirri leið sem létti félagsmönnum lífið. Svör þeirra sérfræðinga sem ég ber traust til eru því miður alltaf á sama veg, skuldirnar eru færðar annað, þær gufa ekki upp. Það geri það að verkum að fara verði þá leið að taka á greiðsluvanda þeirra sem í mestum vanda er, það séu einfaldlega ekki til fjármunir í ríkiskassanum til þess að þurrka í burtu skuldir í stórum stíl.

Ég hef tamið mér þau vinnubrögð að segja mínu fólki eins hreinskilningslega og frekast kostur er frá stöðunni eins og hún er hverju sinni. Félagsmenn eru ekki tómir og taka hiklaust afstöðu byggða á þeim staðreyndum sem liggja fyrir. Sumir þar á meðal spjallþáttastjórnendur og stjórnmálamenn tala oft eins og það sé formaður stéttarfélags, eða jafnvel starfsmenn ASÍ sem einhendis taki afstöðu fyrir allan hópinn. Það er bara ekki svo.

Reglulega hafa komið fram þrýstihópar, sem hafa sett fram kröfulista um hvað hópurinn telji að stjórnvöld eigi að gera. Þeir lýsa óskalistum sínum opinberlega jafnframt því að gera kröfu um að það sé á ábyrgð Verkalýðshreyfingarinnar óskalistinn nái fram að ganga. Með þessu er verið að vekja væntingar hjá saklausu fólki og stilla einhverjum óviðkomandi upp við vegg og gera hann ábyrgan.

Þegar kemur í ljós að ekki er hægt að standa við þessar væntingar, verður fólk vitanlega reitt. Ef verkalýðshreyfingin á að taka að ábyrgð á einhverju þarf vitanlega að bera það undir félagsmenn hreyfingarinnar. Þar verða menn að átta sig á því að það er ekki alveg víst að allir félagsmenn séu sömu skoðunar og viðkomandi þrýstihópur og ég veit reyndar hvað varðar sumar af þeim tillögum sem lýst hefur verið í spjallþáttum RÚV hafa fallið í grýttan jarðveg með minna félagsmanna.

Þáttarstjórnendur RÚV virðast aftur á móti taka því sem gefið að allir félagsmenn stéttarfélaganna séu sömu skoðunar og þeir spámenn sem leiddir eru fram í spjallþáttunum. Þeim hættir reyndar til að halda því fram verkalýðshreyfingin sé liðónýt og geri ekkert (hér er t.d. vitnað til margendurtekinna ummæli Egils Helgasonar), af því hún skelli sér ekki verkföll til þess að þvinga fram óskum þrýstihópanna.

Hér er Egill að upplýsa okkur um hversu lítið hann veit um íslenskan verkfallsrétt. Ég er heldur ekki viss um að það yrði endilega samþykkt að fara í verkfall til þess að berja fram þeim skoðunum sem Egill hampar. Spjallþáttastjórnendur RÚV ráðast ítrekað að starfsfólki stéttarfélaganna. Þeim um 20 starfsmönnum sem ég stjórna er oft heitt í hamsi þegar það er fá svona neðanbeltishögg frá spjallþáttastjórnendum RÚV.

Reyndar breytti Linda Blöndal í Síðdegisútvarpinu óvænt út af þessi í vikunni, þegar hún spurði einn viðmælanda sinn sem var búinn að telja upp öll vandamálin í þjóðfélaginu og lauk svo máli sínu með venjubundinn RÚV yfirlýsingu að verkalýðshreyfinginn geri ekkert. „Og hvað viltu svo að hreyfingin geri?“ spurði Linda „Ha“ svaraði viðmælandinn undrandi, hafði greinilega ekki gert ráð fyrir því að þurfa að færa rök fyrir sínu máli og gekk út frá að þetta væri viðtekin sannleikur í RÚV og svaraði aumkunarlega; „Hvað? Ha? Ég veit það ekki“ !!?? og hló svo vandræðalega.

Viðtekin er sú RÚVvenja að halda því fram að verkalýðsforystan sé svo upptekin við að verja völd sín í lífeyrissjóðum og stjórnarsetu í fyrirtækjum, að hún hafi ekki tíma til þess að ná fram óskalistum viðmælenda RÚV. Nú er það svo að fulltrúar verkalýðshreyfingarinnar og eins lífeyrissjóðanna hafa ítrekað farið fram á við RÚV að fá að koma fram og fjalla um þessi mál. Því hefur RÚV ítrekað hafnað. Ástæða er að geta þess að ég þekki ekki einn einasta forystumann í verkalýðshreyfingunni sem situr í stjórn fyrirtækis og af um 100 forystumanna verkalýðsfélaga eru líklega sem svarar fjölda fingra annarrar handar sem sitja í stjórn lífeyrissjóðs.

Það hefur víða komið fram þar sem ég hef farið í störfum mínum, að töluverður munur er á milli þeirra skoðana sem reglulega koma fram í spjallþáttum og á bloggsíðum og svo skoðana hins þögla meirihluta sem við starfsmenn stéttarfélaganna heyrum á félagsfundum. Vitanlega viljum við öll að hægt sé að fella niður skuldir hjá fólki. En ef á að gera það með því að gera eignir sjóðsfélaga lífeyrisjóðanna upptækar, eða snarhækka skatta, þá verður vitanlega að staldra við og spyrja fólk hvaða leið eigi að fara. Það á ekki bara einn hópur að ráða.

Stjórnendur spjallþátta virðast aftur á móti ekki átta sig á að það eru í gangi allt aðrar skoðanir í samfélaginu en þær sem birtast á bloggum og á athugasemda listum. Hann er stór sá hópur sem er ekki í vanskilum og er að neita sér um allt til þess að hlutirnir gangi upp. Þetta fólk veltir því fyrir sér hvers vegna það eigi að halda áfram að borga af sínum skuldum, neita sér um allt og bæta svo á sig skuldum annarra í formi hærri skatta eða lægri lífeyrissjóðsgreiðslna. Þetta eru þau skilaboð sem ég hef ítrekað fengið á félagsfundum. Það er hlutverk mitt að koma þeim á framfæri, sama hvaða skoðun ég hef svo á því hvaða leið eigi að fara.

Ég hef lýst mínum skoðunum hvað það varðar í pistlum hér á þessari síðu. En það eru þingmenn sem ráða hvaða leið er farinn og þeir sem bera ábyrgð á því, ekki starfsmenn stéttarfélaganna. Starfsmenn stéttarfélaganna eru ákaflega uppteknir við að hjálpa fólki sem er vanda, ekki bara vegna atvinnumissis eða venjubundinna deilna á vinnustað, heldur einnig með margskonar styrki. Margir fjasa um að búið sé að rólunda öllum sjóðum, en í næstu setningu tala menn um að nýta sjóðina til þess að byggja upp. Það er oft svo óendanlega mikil þversögn í umræðuni.